Idź do

Taternictwo jaskiniowe w polskich Tatrach

Taternictwo jaskiniowe w Tatrzańskim Parku Narodowym mogą uprawiać osoby posiadające Kartę Taternika Jaskiniowego lub licencję TPN oraz uczestnicy kursów jaskiniowych w wyznaczonych i udostępnionych do tego celu jaskiniach lub ciągach jaskiniowych. Z ok. 800 obiektów jaskiniowych znajdujących się na terenie Parku dla taterników udostępnionych jest kilkadziesiąt jaskiń. Jednak łączna długość ich korytarzy osiągająca prawie 58 km stanowi blisko 50% długości korytarzy wszystkich jaskiń.
Które jaskinie można eksplorować w polskich Tatrach?

  • Barania
  • Czarna
  • Dudnica
  • Goryczkowa
  • Kalacka
  • Kasprowa Niżnia
  • Kasprowa Średnia
  • Kasprowa Wyżnia
  • Koprowa Studnia
  • Małołącka
  • Marmurowa
  • Miętusia
  • Miętusia Wyżnia

  • Pod Dachem
  • Pod Wantą
  • Pomarańczarnia
  • Przy Przechodzie
  • Studnia za Murem
  • System Ptasiej: Lodowa Litworowa, Ptasia Studnia, Nad Dachem
  • System Wielka Śnieżna (z wyłączeniem Jaskini Wilczej do połączenia ze Śnieżną): otwór Wielka Litworowa, otwór Śnieżna, otwór Jasny Aven, otwór Nad Kotlinami
  • Śpiących Rycerzy
  • Śpiących Rycerzy Wyżnia
  • Tunel Małołącki (dolny otwór)
  • Wodna pod Pisaną
  • Zimna
Większość tych jaskiń znajduje się w Dolinie Kościeliskiej i Dolinie Małej Łąki, kilka obiektów położonych jest w Dolinie Bystrej. Są to w przeważającej części jaskinie przekraczające 100 m długości, a sześć z nich należy do najdłuższych jaskiń TPN przekraczających 1000 m długości. Listę wraz z okresami udostępniania znajdziesz w dokumencie poniżej.

Uprawianie taternictwa na terenie TPN reguluje Zarządzenie Dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego w sprawie uprawiania taternictwa jaskiniowego na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Taternicy jaskiniowi, jak wszyscy pozostali, są również zobowiązani do przestrzegania ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Dlaczego nie wszystkie jaskinie udostępniono taternikom?

Wiele nieudostępnionych jaskiń to niezwykle cenne obiekty, w których każda obecność człowieka wywiera negatywny wpływ. Są to również w większości małe obiekty nieatrakcyjne pod względem taternickim, jednak one same, jak i ich otoczenie, a także drogi dojścia do nich stanowią cenne obszary pod względem przyrodniczym.

Czy trzeba mieć specjalne zezwolenie i umiejętności?

Aby uzyskać zezwolenie na wejście do jaskini na terenie TPN, należy posiadać Kartę Taternika Jaskiniowego, licencję TPN uprawniającą do uprawiania taternictwa jaskiniowego na terenie Parku lub uczestniczyć w kursie jaskiniowym.

Kurs taternictwa jaskiniowego

Kartę Taternika Jaskiniowego uzyskuje się po ukończeniu kursu taternictwa jaskiniowego oraz zdaniu egzaminu. Aby uzyskać licencję TPN, należy dostarczyć zaświadczenie o ukończeniu kursu wystawione przez instruktora taternictwa jaskiniowego oraz odbyć szkolenie przyrodnicze prowadzone przez pracownika Parku. Kursanci mogą wejść do jaskini pod następującymi warunkami:
  • muszą posiadać dowód tożsamości ze zdjęciem oraz imienne zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w kursie taternictwa jaskiniowego wystawione przez jednostkę organizującą kurs,
  • kierownikiem zespołu musi być osoba posiadająca uprawnienia instruktora taternictwa jaskiniowego.

O czym trzeba pamiętać?

Przed wejściem do jaskiń należy dokonać rejestracji wyjścia, wypełniając formularz na stronie internetowej jaskinie.tpn.pl. Za dokonanie prawidłowego wpisu odpowiada kierownik wyprawy. Po dokonaniu wpisu, trzeba wydrukować "poświadczenie rejestracji wejścia do jaskini” lub mieć możliwość wyświetlenia elektronicznego potwierdzenia na ekranie urządzenia mobilnego. Będzie to potrzebne w przypadku ewentualnej kontroli.

Zawsze należy zostawić gdzieś informację o wyjściu, planowanej godzinie powrotu i ewentualnej godzinie alarmowej. Odpowiada za to kierownik wyjścia. Ponosi on całkowitą odpowiedzialność za bezpieczeństwo uczestników wyprawy, jak i za zapewnienie systemu alarmowego, w tym zgłoszenie wyprawy w TOPR.

Jakie szczególne ograniczenia obowiązują?

  • Do tej samej jaskini w ciągu jednego dnia mogą być wydane zezwolenia tylko trzem grupom taterników, przy czym łączny dzienny limit wejść to 15 osób.
  • W czasie dojścia oraz powrotu do otworu jaskini obowiązuje dojście najkrótszą bezpieczną drogą od najbliższego szlaku turystycznego. Zaleca się używanie tradycyjnie wykorzystywanych ciągów komunikacyjnych, których przebieg każdy taternik jaskiniowy powinien znać. Nie wolno dowolnie podchodzić, schodzić czy też przemieszczać się po terenie, gdzie znajdują się udostępnione jaskinie.
  • Obowiązuje całkowity zakaz używania oświetlenia karbidowego.
  • Uprawianie taternictwa jaskiniowego dozwolone jest jedynie w znanych (udokumentowanych) i ubezpieczonych w stałe punkty asekuracyjne ciągach jaskiniowych.
  • Podczas uprawiania taternictwa jaskiniowego zabrania się montażu i demontażu stałych punktów asekuracyjnych bez zezwolenia dyrekcji Tatrzańskiego Parku Narodowego.
  • Działalność badawcza w jaskiniach, w tym eksploracyjna, wymaga oddzielnego zezwolenia dyrekcji Tatrzańskiego Parku Narodowego.